Media społecznościowe są coraz częściej wykorzystywane przez naukowców do komunikowania się z innymi badaczami, dzielenia się swoimi odkryciami i popularyzowania nauki wśród szerszej publiczności.
Jednak prowadzenie kanału w mediach społecznościowych tak, by dotrzeć do odbiorców, na których nam zależy dziś nie jest takie proste, jak się wydaje. Duża konkurencja sprawia, że nawet niekomercyjna komunikacja wymaga planowania, zaangażowania i umiejętności. W tym artykule przedstawię kilka porad, jak skutecznie i profesjonalnie prowadzić kanał w mediach społecznościowych jako naukowiec.
1. Wybierz odpowiednią platformę
Nie musisz być obecny we wszystkich dostępnych mediach społecznościowych. Zastanów się, jaka platforma najlepiej pasuje do Twojej dziedziny, celów i stylu komunikacji. Oraz jakich SM najczęściej używa Twoja grupa docelowa. Możesz poszukać takich danych w ogólnodostępnych wynikach badań instytucji zajmujących się marketingiem, badaniami marketingu lub a jakże… w publikacjach naukowych 🙂
Na przykład, jeśli chcesz publikować krótkie wiadomości i linki do swoich artykułów, możesz wybrać Twitter. Jeśli chcesz tworzyć dłuższe posty i dyskutować z innymi użytkownikami, wybierz Facebook. Jeśli chcesz pokazywać zdjęcia i grafiki związane z Twoimi badaniami, może najlepszy będzie Instagram lub Pinterest? Jeśli chcesz nagrywać filmy i prezentacje platforma pierwszego wyboru będzie YouTube.
Zbierz dane, zastanów się, jakie masz cele, jaką formę przekazu preferujesz i na tej podstawie wytypuj maksymalnie dwie platformy, które pasują do tych kryteriów. Dlaczego tylko dwie?
Lepiej zaangażować się w rozwój jednego kanału i sprawdzić, czy to w ogóle dla Ciebie, niż rozdrabniać się na ogarnianie kilku serwisów i w żadnym nie robić nic konkretnego. Możesz sobie założyć już konta w innych serwisach, ale skup się na tych, które sa dla Ciebie strategiczne.
2. Zdefiniuj swoją grupę docelową
Właściwie to powinien być punkt pierwszy, bo od tego wszystko się zaczyna. Zanim zaczniesz tworzyć treści, musisz wiedzieć, do kogo chcesz się zwracać i jak chcesz być postrzegany. Czy chcesz dotrzeć do innych naukowców z Twojej dziedziny czy do szerokiej publiczności? Czy chcesz być uznany za eksperta czy za popularyzatora? Czy chcesz informować czy edukować? Czy chcesz zachęcać do dyskusji czy do działania? Odpowiedzi na te pytania pomogą Ci dopasować ton, język i format swoich treści do oczekiwań i potrzeb Twojej grupy docelowej.
Bardzo ważną kwestią jest mównie językiem swoich odbiorców. I nie chodzi mi o to, byś będąc już np. emerytowanym profesorem zaczynał od studiowania słownika slangu młodzieżowego.
Pomyśl o pytaniach, które Twoi słuchacze zadają, kiedy prowadzisz wykłady lub zajęcia na żywo. Zwróć uwagę, na to, jakimi słowami pytają o konkretne zagadnienia. To cenne wskazówki pokazujące Ci, jak komunikować się z ludźmi w Internecie, używając prostych słów.
3. Ustal swój plan i strategię
Brzmi szumnie. I rzeczywiście dla korporacji czy nawet małych firm taka strategia to często wielostronicowy plik, pełen kolorowych wykresów, analiz i pomysłów na to, jak prześcignąć konkurentów.
Niestety, czasu dzikiego zachodu w mediach społecznościowych minęły. Dziś prowadzenie kanału w mediach społecznościowych wymaga regularności i spójności. Dlatego warto zaplanować z wyprzedzeniem, co i kiedy zamierzasz publikować, jak często i w jakich godzinach. Możesz skorzystać z kalendarza lub narzędzi do zarządzania treścią, takich jak Buffer czy Hootsuite.
Pomyśl też o swojej strategii komunikacyjnej – jakie wartości chcesz dostarczać swoim odbiorcom, jakiego rodzaju treści chcesz tworzyć (np. informacyjne, edukacyjne, inspirujące, rozrywkowe), jak chcesz angażować swoich obserwatorów (np. zadawać pytania, proponować ankiety, organizować konkursy) i jak chcesz mierzyć swoje rezultaty (np. liczbą obserwujących, polubień, komentarzy, udostępnień).
No chyba, że w tej dziedzinie nie chcesz bawić się w badania i idziesz na żywioł, bo zależy Ci na tym, żeby chociaż kilka osób dowiedziało się czegoś o Twoich badaniach 🙂 Warto jednak wziąć sprawę na poważnie. Jeśli Twój kanał zdobędzie popularność, być może znajdziesz zewnętrznego sponsora swoich badań lub nowe możliwości rozwoju i współpracy.
4. Twórz atrakcyjne i wartościowe treści
To oczywiste. Musisz dobrze znać swojego odbiorcę, żeby wiedzieć jak go zainteresować i zatrzymać jego uwagę. Musisz tworzyć treści, które są ciekawe, aktualne i użyteczne. Konkrety? Bardzo proszę:
- Unikaj jak ognia żargonu naukowego i skomplikowanych terminów, używaj prostego i zrozumiałego języka, tłumacz skróty i akronimy, wyjaśniaj trudne pojęcia i kontekst (Więcej o tym znajdziesz w artykule na blogu Jak pisać prostym językiem?).
- Stosuj różne formaty i media, takie jak tekst, zdjęcia, grafiki, filmy, podcasty, infografiki, animacje, gif.
- Opowiadaj historie i anegdoty związane z Twoimi badaniami, pokazuj ludzką stronę nauki i naukowców.
- Korzystaj z danych i źródeł naukowych, podawaj fakty i dowody, cytuj ekspertów i badania.
- Wdrukuj wartość dodaną do swoich treści, np. ciekawostki, porady, rekomendacje, opinie, wnioski. Wszystko, czego nie mogą znaleźć w wyszukiwarce Google albo czego nie napisze im Chat-GPT jest na wagę złota.
- Zachowaj równowagę między treściami własnymi a cudzymi – nie bój się udostępniać i komentować treści innych naukowców lub organizacji związanych z Twoją dziedziną, ale bycie wyłącznie kuratorem treści osłabia Twoją rolę jako gospodarza kanału.
- Bądź autentyczny i wiarygodny – przedstawiaj swoje kwalifikacje i doświadczenie, podpisuj się imieniem i nazwiskiem, tytułem naukowym, pokazuj swoje zdjęcia przy pracy. Oczywiście wszystko w zgodzie ze sobą. Zastanów się, czy są jakieś granice, których nie chcesz przekraczać (np. pokazywanie współpracowników czy studentów) i się tego trzymaj.
5. Buduj relacje i społeczność
To chyba kwestia, z którą, my naukowcy (nie wiem w sumie, czy nadal mogę tak o sobie mówić) mamy największe problemy. No ale trzeba spojrzeć prawdzie w oczy: media społecznościowe nie służą tylko do nadawania swoich treści, ale także do nawiązywania kontaktów i interakcji z innymi użytkownikami.
Aby zbudować lojalną i zaangażowaną społeczność wokół swojego kanału, musisz:
- Obserwować i śledzić innych naukowców lub organizacje związane z Twoją dziedziną lub zainteresowaniami.
- Komentować i lajkować ich treści, odpowiadać na ich pytania i sugestie.
- Nawiązywać dialogi i dyskusje na tematy naukowe lub bieżące.
- Współpracować i tworzyć treści razem z innymi naukowcami lub influencerami.
- Zapraszać do swojego kanału gości lub ekspertów z innych pokrewnych dziedzin.
- Odpowiadać na komentarze i wiadomości od swoich obserwatorów, dziękować im za wsparcie i feedback.
- Zachęcać do udziału w swoich treściach, np. poprzez zadawanie pytań, proponowanie tematów, organizowanie ankiet czy konkursów.
Podsumowanie
Prowadzenie kanału w mediach społecznościowych może być dla naukowca ciekawym i satysfakcjonującym sposobem na promowanie nauki w sieci. Jednak wymaga to odpowiedniego przygotowania, planowania i zaangażowania. Aby skutecznie i profesjonalnie prowadzić kanał w mediach społecznościowych jako naukowiec, należy dopilnować kilku rzeczy:
- wybrać odpowiednią platformę,
- zdefiniować swoją grupę docelową,
- ustalić swój plan i strategię,
- tworzyć atrakcyjne i wartościowe treści,
- budować relacje i społeczność.
Mam nadzieję, że ten poradnik pomoże Ci w rozpoczęciu lub podniesieniu jakości swojej obecności w mediach społecznościowych. Jeśli jednak to, o czym tu piszę, to dla Ciebie czarna magia, pamiętaj, że możesz poprosić mnie o wsparcie. Razem przygotujemy strategię, którą będziemy potem wspólnie realizować.